VRŠAC

Vršac, lepa varoš – grad umetnosti, biznisa i sporta. Smešten u podnožju Vršačkih planina, sa kojih se spušta svež vazduh šuma i dah vinograda, ovaj grad u sebi slikovito odražava i tradiciju i savremenost.Vršac se nalazi u Južnobanatskom okrugu u autonomnoj srpskoj pokrajini Vojvodina. Leži u podnožju Vršačkih planina koje zauzimaju površinu od 170 km2. Na njima se nalazi najviši vrh u Vojvodini – Gudurički vrh visok 641 m.

Interesantna stvar koja se tiče Vršca je da su među najbitnijim znamenitostima grada tri potpuno mistične povodom njihovog nastanka i vremena nastanka. To su manastir Mesić, Kula i grožđe. O grožđu se jedino zna da je još u vreme Dačana i Rimljana područje bilo pogodno i popularno za vinogradarstvo. Neko istoričari manastiru Mesić pridaju poreklo još iz 1030. godine, ali to nije sigurno. Ukoliko bi se nekada ti podaci potvrdili, ovaj manastir bi bio najstariji srpski pravoslavni manastir. O ovim trima znamenitostima i glavnim atrakcijama postoji i legenda koja govori o životu tri brata i njihovog starog oca. Traživši bolje uslove života i stigavši na sever, ocu se učinilo da je na području Vršca našao pogodno tlo. Svakom sinu je dao po jedno gađanje strelom i svaki od njih je izgradio po jednu znamenitost tamo gde je njegova strela pala. Otac je između ovih lokacija zasadio vinograd.

Gradski muzej u Vršcu je nastao prikupljanjem predmeta još 1882. godine. Muzej ima arheološku, istorijsku, numizmatički, etnološki, prirodnjačku i umetničku zbirku. Muzej nema stalnu postavku, ali sadrži preko 250.000 predmeta. Muzej poseduje i zgradu “Apoteka na stepenicama” koja je značajni spomenik i atrakcija Vršca. U njoj su postavke “iz istorije zdravstvene kulture južnog Banata“, „Sećanje na Paju Jovanovića“ i legat slikara Zorana Petrovića.

Vršac poseduje Gradsku biblioteku čija najstarija knjiga datira iz 1496. godine. Biblioteka poseduje i knjige iz Sterijine privatne biblioteke. Ima odeljenje za decu, odeljenje za odrasle i čitaonicu.

Jedna od glavnih gradskih atrakcija je Trg Save Kovačevića. Na ovom trgu se nalazi kuća u kojoj je rođen Jovan Sterija Popović. Kuću je izgradio njegov brat Đorđe i zaveštao je izdavačkoj kući “Književna Opština Vršac” koja i danas na istom mestu okuplja književnike i organizuje književne večeri i druge manifestacije. U zgradi su i knjižara “Draganić” i vinarija “Rub” u podrumu zgrade.

Na istom trgu se nalazi i poznata stara kafana “Kod dva pištolja”. Ime je dobila po jednom istorijskom događaju. Naime, kada je Karađorđe putovao u Rusiju, odseo je u ovoj gostioni i vlasniku platio tako što mu je poklonio dva vredna pištolja, koji su postali i ostali zaštitni znak ovog lokala.

Jedna prelepa zgrada koja sada pripada Muzeju nalazi se na uglu Kumanovske i ulice Stevana Nemanje. To je poznata “Apoteka na stepenicama” koja potiče iz 18. veka. Krajem istog veka tu je bila apoteka “Kod Spasitelja”. Zgrada je interesantna po specifičnom ulazu. Pored apoteke se nalazi lepa rumunska crkva Svetog Spasa kojom dominira vizantijski stil.

Poznato zdanje je Vladičanski dvor koji je izgrađen 1750 – 1759. godine. Podigao ga je vladika Jovan Georgijević. Okružen je francuskim parkom i baroknom ogradom. Preko puta dvora je pravoslavna Saborna crkva Sveti Nikola, podignuta 1785. U njoj se nalaze dela Pavela Đurkovića, Nikole Neškovića i Paje Jovanovića. Poznata je po neobičnoj kupoli sa terasom. U moderne atrakcije grada spada i moderni Sportski centar “Milenijum”.

Trg pobede je glavni gradski trg. Najveća zgrada na njemu je hotel “Srbija”, a najvažnija zgrada je Gradski magistrat u kojoj je smeštena Skupština opštine Vršac. Najviša zgrada u celom Vršcu je katedrala izgrađena 1860 – 63. po planu arhitekte Franca Brendajsa, a posvećena je Svetom Gerhardu. Isti arhitekta projektovao je i zgradu Konkordija koja je prvobitno bila hotel, a kasnije niža gimnazija.

U atrakcije Vršca spada i Gradski park koji je vrlo lepo sređen, a koji se nalazi na mestu gde je nekad bilo imanje ugledne porodice Šerbl. Najposećenije brdo u Vršcu je Vršački breg koji predstavlja najzapadniji ogranak Karpata.