SREMSKI KARLOVCI
Sremski Karlovci pripadaju istoimenoj opštini, a nalaze se u Južnobačkom okrugu. S obzirom na to da pripadaju istorijskoj oblasti Srem, to ime stoji i u imenu naselja.Ovaj grad se prvi put pominje 1308. godine i to kao tvrđava pod imenom Karom. Ta tvrđava bila je podignuta na rimskim temeljima, jer se u doba Rimskog carstva na mestu današnjeg grada, nalazilo malo utvrđenje. Slovensko ime, Karlovci, zabeleženo je 1523/33. godine. Danas su Sremski Karlovci samostalna opština, a bili su jedna od sedam opština grada Novog Sada (1980 – 1989. godine).
Izgled grada koji se sada može videti potiče s kraja 19. i početka 20. veka. Tu su interesantne građevine koje vredi obići i posetiti, a s obzirom na to da se svake godine krajem septembra u ovom gradu održava veliki Grožđenbal u čast vina.
Veliki broj građevina koje datiraju iz 18. veka mogu se videti u Sremskim Karlovcima, a to su Kapela mira i Katolička crkva Sv. Trojstva, crkva Uvođenja u hram presvete Bogorodice, Saborna crkva Sv. Nikole… Interesanta građevina je i Patrijaršijski dvor, kao i Karlovačka gimnazija, Rimokatolička crkva, česma „Četiri lava“…
Kapela mira, koja se danas može videti, sagrađena je 1817. godine po uzoru na prvobitnu kapelu, karakteriše je vizantijski stil, a podignuta je na mestu gde je potpisan čuveni Karlovački mir 1699. godine. Elipsoidnog je oblika, puna je neobičnih detalja, donji prozori su u obliku engleske zastave, a gornji liče na holandske prozore. Interesantno je da kapela ima četiri sata, a jedan je iznutra, uzidan je u kupolu naspram oltara. U ovom spomeniku kulture, prvi put se koristio okrugli sto.
Karlovačka gimnazija je najstarija srpska gimnazija, koja je osnovana 1791. godine. Glavni inicijatori za njeno osnivanje bili su mitropolit Stevan Stratimirović i trgovac Dimitrije Atanasijević Sabov. Gimnazija je iste te godine počela sa radom, i imala je četiri niža razreda i dva viša. Prvi direktor ove prve gimnazije, bio je Andrija Gros. Današnja gimnazija potiče iz 1891. godine, tada je sagrađen i Patrijaršijski dvor (to su bile najreprezentativnije srpske građevine u Evropi), i može se pohvaliti vrednom bibliotekom vezanom za istoriju Srba u Mađarskoj. Patrijaršijski dvor je najmonumentalnija građevina iz 19. veka, koja se ovde nalazi, a danas predstavlja sedište episkopa sremskog.
Saborna crkva Sv. Nikole sagrađena je 1762. godine. To je jednobrodna građevina sa polukružnom apsidom i sa dva visoka barokna zvonika na zapadu. Crkva je, nakon požara, obnovljena 1799. godine, a radovi na fasadi iz 1909. doneli su elemente neoklasicizma. Ikonostas crkve predstavlja vrhunac umetničkog ostvarenja baroknog slikarstva, što se tiče vojvođanske umetnosti.
Rimokatolička crkva posvećena je Sv. Trojstvu, a potiče iz 1768. godine. Ova crkva izgrađena je na mestu gde se nekada nalazila bazilika, a i sama crkva je nekoliko puta obnavljana i proširavana. Ono što se posebno ističe na ovoj crkvi, jesu lepo urađena barokna vrata u duborezu, a iza njih čuvaju se najstarije orgulje u Vojvodini.
Što se tiče zdanja iz 20. veka, ona su urađena u stilu neoklasike, a najznačajnija građevina iz tog perioda je karlovački Stefaneum. Stefaneum je sagrađen 1903. godine, danas se tu nalazi Institut srpskog naroda i dijaspore.
Na udaljenosti od samo 4 km od grada, smešteno je najomiljenije izletište Karlovčana. To je Stražilovo, mesto vrlo dobrih prirodnih uslova, poznato i kao rodno mesto srpskog pesnika Branka Radičevića. S obzirom na to da je Stražilovo deo Nacionalnog parka Fruška gora, da su njegova flora i fauna očuvane, nije nikakvo čudo što je tokom cele godine dosta posećeno. Takođe, ovo mesto je i čuveno đačko stecište i mesto jedinstvenog hodočašća.
